Landjepik?
In het derde deel van zijn minicursus woonbootrecht neemt Barry Meruma ons mee in een heel helder verjaringsvonnis.
Mr. Barry Meruma - Advocaat | Directeur HABITAT advocaten
Wat mijn werk zo leuk maakt, is dat ik de hele dag bezig ben met het echte leven. Met echte mensen die aanlopen tegen echte regels die we met elkaar hebben vastgesteld om dat echte leven te reguleren. Dat klinkt vanzelfsprekend, maar de praktijk is een stuk weerbarstiger. En dat is precies waarom ik mijn werk zo leuk vind.
Voor elk aspect van het echte leven gelden wetten, regels en beleid. Die regels zijn alleen niet altijd even duidelijk. In zo’n geval komt vaak de rechter in beeld, en komt er jurisprudentie. Vooral als die uitspraken en vonnissen goed gemotiveerd zijn, worden juristen daar heel blij van, want dat helpt ons allemaal verder.
Een heel ervaren kantonrechter, jonkheer mr. Theo Roëll, heeft op 13 november zo’n geweldig helder vonnis geschreven, dat tegelijkertijd een mooie kennismaking vormt met het onderwerp verjaring. Voor de minicursus woonbootrecht vat ik het vonnis daarom kort samen.
Slapeloze nachten en jarenlang gedoe
Toen klopten in 2013 de erven van de schiereilandeigenaar aan met de mededeling dat alle woonboten weg moesten.
Zij wilden weer eigenaar worden van het schiereiland. Niet zo heel gek: over zo’n lange periode is er altijd sprake van een flinke waardevermeerdering, en als je dat als eigenaar ziet gebeuren zonder dat je de vruchten ervan kunt plukken… Het gevolg was – en is – een combinatie van advocaten, slapeloze nachten en jarenlang gedoe.
Schokkend antwoord
De rechtsvraag in deze situatie was: kan een grondeigenaar woonboten weg krijgen na vijftig jaar? Het schokkende antwoord luidt: soms wel en soms niet. Mr. Roëll bespreekt in zijn vonnis heel duidelijk hoe zulke situaties juridisch worden beoordeeld. Het voert te ver om dat hier allemaal te bespreken, maar als je interesse hebt: het vonnis is hartstikke goed leesbaar. Met de zoekterm ECLI:NL:RBNHO:2019:8857 kun je het terugvinden op rechtspraak.nl.
Samengevat stelde de rechter in dit specifieke geval vast dat de eigenaar zijn schiereiland niet meer kan terugvorderen en dat de woonbootbewoners door verjaring eigenaar van hun ligplaats en de oever zijn geworden. Maar daarmee is de kous nog niet af, want andermans grond in bezit nemen is en blijft onrechtmatig. De oorspronkelijk eigenaar kan daarom nog steeds een schadevergoeding vorderen. In natura, door de grond en de ligplaats toch terug te eisen, of in geld, door een financiële vergoeding overeen te komen.
De partijen zijn nu door de rechter verwezen naar de schadestaatprocedure. Dat is een procedure voor de vaststelling van een financiële vergoeding aan de huidige eigenaar voor waterkavels en oevers die in de jaren zeventig onrechtmatig in bezit zijn genomen. Hoe dat afloopt voor de woonbootbewoners, is dus afwachten. Ik hoop in elk geval op weer zo’n lekker leesbaar vonnis. •
Als woonbootadvocaat schrijft Barry Meruma regelmatig juridische artikelen voor het woonboten magazine VLOT.